Dekeyzer-Ossaer werkt mee aan de ontwikkeling van innoverende voedingsproducten voor mensen met slik- en kauwproblemen. Een samenwerking tussen producenten en de zorgsector is belangrijk om de maaltijdbeleving te optimaliseren. Dat blijkt duidelijk uit het gesprek met enkele teamleden van ‘t Wijland van het MPC Sint-Franciscus in Roosdaal.
Een veelzijdig zorgcentrum
Het Medisch Pedagogisch Centrum Sint-Franciscus in Roosdaal vormt het overkoepelende zorgcentrum voor mensen met een handicap. Het MPC voorziet in de ondersteuning van kinderen, jongeren en volwassenen met een beperking.
Met een brede waaier aan dienstverlening worden er ondersteuningspakketten op maat aangeboden in de verschillende afdelingen. ’t Wijland focust op kinderen met een meervoudige beperking.
Op bezoek in afdeling ‘t Wijland
Het is druk net na de middagshift. Therapeutencoördinator Griet Vanderschueren is samen met alle medewerkers in de weer in het dagverblijf voor kinderen tot 21 jaar. In verschillende leef- en leerklasjes van 6 à 7 kinderen worden de kinderen optimaal bijgestaan. Die begeleiding is essentieel en intensief, ook tijdens de maaltijden, zo blijkt. ‘Mondmotoriek’ en ‘sensibiliteit in de mond’, zijn hier vertrouwde termen.
Logopediste Annemie de Bolle onderstreept meteen het belang van aangepaste voeding naar beet en textuur toe: “Vele van de kinderen die hier verblijven zijn geen praters. Er komt veel basale communicatie aan te pas, ook als het over eten gaat. Vaak is de warme maaltijd voor hen een moment om naar uit te kijken maar het vraagt ook veel energie, zowel van het kind als van de individuele begeleider.”
Al snel wordt duidelijk dat innovaties in voedingsproducten geen luxe blijken in de dagelijkse praktijk van ’t Wijland.
Foto: Therapeutencoördinator Griet en logopedisten Annemie en Liese.
Samen eten als groepsmoment
De naam ’t Wijland kon niet mooier gekozen zijn. Hoewel elk kind hier een persoonlijke begeleider krijgt tijdens de maaltijd, eet iedereen samen in dezelfde ruimte. Dit maakt van het middagmaal een gezellig gebeuren.
Bij het nuttigen van het middagmaal staat de veiligheid van elk kind steeds voorop. Om de maaltijd zo vlot mogelijk te laten verlopen, geven de logopedisten sliktherapie en werken ze aan de individuele mondmotoriek. Gedurende het middagmaal wordt het team bijgestaan door de logopedisten om in een optimale eetbegeleiding te voorzien.
Een maaltijd die gelukkig maakt
Het team van ’t Wijland doet er alles aan om het middagmaal voor de kinderen tot een positieve ervaring te maken, ondanks de slik- en kauwproblemen.
“Nauw overleg met de keuken maakt het mogelijk om dieetmaaltijden te serveren die aangepast zijn aan de persoonlijke problematiek. Op vraag van de ouders kan er een vegetarische, lactosevrije, … maaltijd worden bereid” getuigt Annemie. Elk kind heeft een eet- en drinkfiche met informatie over de ideale positionering tijdens het eten, de hulpmiddelen en de algemene aanpak bij het toedienen van voeding.
Het team geeft de voorkeur aan bepaalde vleessoorten uit het vleesassortiment van Dekeyzer-Ossaer. De textuur van het vlees speelt daarbij een belangrijke rol. Zo staat er regelmatig kipfilet, kalkoenfilet, gehakt, worst of steak op het menu. Gepaneerd vlees en taaiere vleessoorten worden op deze specifieke afdeling eerder geweerd.
De logopedisten onderstrepen het belang van de smaakervaring tijdens de warme maaltijd: “Door verschillende smaken uit te proberen, leren we veel over de voedselvoorkeur van de kinderen. Wij worden daarenboven uitgedaagd om af en toe zelf een maaltijd te proeven. Zo kunnen we nog beter inspelen op een positieve maaltijdervaring voor elk kind.”
Voeding als zintuiglijke ervaring
Waar de motorische of sensorische handicap de klassieke communicatie in de weg staat, nemen de zintuigen het over. Annemie vertelt: “De kinderen in onze afdeling reageren heel sterk op geuren. De positieve of negatieve ervaring van een geur heeft ook een sterke impact op hun maaltijdbeleving.”
Die geurbeleving wordt ook getest tijdens kookactiviteiten, zegt Annemie: “De kinderen komen in contact met verschillende ingrediënten, zowel tactiel als naar smaak toe. Dat levert heel wat nuttige informatie op om de smaken verder te blijven afstemmen op de individuele maaltijdwensen.”
In kleine groepjes en onder begeleiding van therapeuten experimenteert men met smaken. Laatst werd een variant van chips geserveerd, wat leuke reacties met zich meebracht. De analyse van de textuur, geur en smaak van het product bood een unieke beleving aan elk kind. De logopedisten analyseerden de reacties en brachten zo de smaakvoorkeuren duidelijk in beeld.
Oplossingsgerichte analyse van voeding
De keuken levert de maaltijden aan volgens het klassieke patroon. Aardappelen, vlees en groenten worden in hun klassieke vorm en apart geserveerd om de smaken zo puur mogelijk te houden. Vervolgens gaan de medewerkers aan de slag met de structuur van het voedsel volgens de informatie op de individuele voedingsfiches. Dat betekent dat het eten gemixt, geprakt of geplet wordt.
Voeding met een egale structuur is hier vaak aangewezen om de slik- en kauwproblemen maximaal te reduceren, getuigt het team: “De consistentie van het voedsel wordt soms aangepast. Zo kunnen we er voor kiezen om soep te zeven of ze net aan te dikken. Ook de toevoeging van een kleine hoeveelheid soep of bouillon aan de maaltijd kan de eetervaring aanzienlijk verbeteren.”
In ’t Wijland is een creatieve omgang met de textuur van voeding essentieel. Een bezorgdheid waar Dekeyzer-Ossaer rekening mee houdt bij de ontwikkeling van aangepaste voedingsproducten voor de zorgsector.
Tips voor de toekomst
Het team heeft nog enkele tips voor Dekeyzer-Ossaer in petto: “We zoeken bereidingen of ingrediënten die qua smaakbeleving van zacht naar pittig overgaan, omdat deze de maaltijden sterker laten doorsmaken. Dat leidt meestal tot een positieve smaakbeleving.”
Ze zijn daarenboven tevreden over de consistentie van paté. “Het is lekker smeuïg beleg. Mocht men dezelfde consistentie kunnen verkrijgen voor verschillende vleessoorten en voedingsproducten, zou dat een meerwaarde betekenen.” De ideeënmolen komt op gang in het team: “Het zou wel fijn zijn om over een smaak- of proevertjespallet te beschikken zodat we de voorkeuren van de kinderen met slik- en kauwproblemen nog beter kunnen testen en in kaart brengen. Leerrijk voor ons én voor Dekeyzer-Ossaer”, zo klinkt het.
Toekomstgerichte voedseloplossingen
Het gevarieerde aanbod van Dekeyzer-Ossaer valt duidelijk in de smaak in ’t Wijland. De ervaring van de logopedisten en begeleiders illustreert het belang van aangepaste voedingsproducten voor de zorgsector. Dekeyzer-Ossaer blijft focussen op smaak, textuur en consistentie in de verdere ontwikkeling van voedseloplossingen op maat.